De aardappelen van Willem en Wybren uit Sint Jacobiparochie dreigen te verzuipen. 'Bieten schieten in de stressstand'
Oogstmachines blijven voorlopig in de schuur staan. Het land is veel te zompig. De aanhoudende regen drukt het suikergehalte van de bieten en consumptieaardappelen dreigen te verzuipen.
De gebroeders Hoogterp slijten hun dagen voorlopig in de schuur. De pootaardappelen zijn inmiddels binnen en die worden op grootte gesorteerd en klaargemaakt voor de export. ,,Op het land kunnen we niet veel beginnen”, zegt Andries.
Met zijn broer Willem en vader Wybren heeft hij een akkerbouwbedrijf in Sint Jacobiparochie. Veruit de meeste suikerbieten, zo’n twee derde, staan nog op het land. Het gaat om zo’n 38 hectare. ,,Normaal gesproken hebben we nu nog een kwart en zijn de bieten voor half november geoogst”, zegt Willem.
Verderop aan de Oudebildtdijk bij Teun de Jong zit ook nog twee derde in de grond. Het is niet heel ongebruikelijk dat bieten later worden geoogst, dat is soms afhankelijk van de planning van de suikerfabriek, maar als het nat blijft komt de oogst in de knel volgens Wybren. ,,Het moet echt drie tot vier dagen droog zijn voor we weer met machines het land op kunnen.”
Bieten maken een zesde deel uit van hun areaal. Net als de meeste andere boeren hebben ze de pootaardappelen al geoogst. Volgens aardappelbedrijf HZPC uit Joure zit nog ongeveer 1 procent van de pootaardappelen in Noord-Nederland in de grond.
Patataardappelen
Met consumptieaardappelen op zandgrond is dit anders. Omdat de teelt dit jaar pas laat begon vanwege de koude start van het voorjaar, zijn nog niet alle patataardappelen geoogst. Anne Graafstra uit Appelscha heeft nog vijftig hectare aardappelen op het land staan.
Omdat water sneller wegspoelt op het zand dan op de klei zijn de problemen bij aanhoudende regen hier minder groot. Zo kunnen boeren nog wel met hun machines het land op, al gaat alles een stuk minder snel en begint het hier ook spannend te worden. ,,Er zijn al meerdere collega’s die rot hebben in hun aardappelen”, zegt Graafstra. ,,De grond is nog veel te nat. De aardappelen hoeven maar twee etmalen onder water te staan en ze rotten weg.”
De akkerbouw had 25 jaar geleden ook veel last van regen. Toen werden boeren op meerdere plekken bijgestaan door vrijwilligers die handmatig hielpen met rooien, zoals in Ie. Graafstra ziet dit nu niet zo snel meer gebeuren. ,,Kijk maar naar de moeite die verenigingen hebben om voldoende vrijwilligers te vinden.”
Voor de suikerbieten is dit ook geen uitkomst volgens Willem Hoogterp. ,,Daar heb je echt groot materiaal voor nodig om te oogsten.”
Suiker
Bieten kunnen over het algemeen wat meer hebben, maar het suikergehalte staat wel onder druk door het weer. ,,Het weer zorgt ervoor dat de bieten in de stressstand schieten”, zegt Willem Hoogterp. ,,De stress zorgt ervoor dat er glucose wordt verbruikt en er dus minder suiker overblijft.”
Het suikergehalte was sowieso al lager dan gemiddeld doordat de bieten later werden gezaaid en het de afgelopen maanden ‘s avonds nog te warm was. ,,De bieten hebben lagere temperaturen nodig in de nacht om voldoende suiker aan te maken.”
In Friesland werd dit jaar zo’n 2700 hectare gebruikt voor de teelt van suikerbieten, dat is iets meer dan 10 procent van het totale akkerbouwareaal. In Groningen en Drenthe gaat het om veel grotere aantallen met respectievelijk zo’n 13.000 en 12.000 hectare aan suikerbieten.
Wortelen
Er staan verder voornamelijk nog winterwortelen op het land, die hebben over het algemeen niet veel hinder van regen maar kunnen nog niet geoogst worden. De nattigheid belemmert verder het inzaaien van wintergranen.
Hekkelen
Boeren moeten in principe voor 1 november hun sloten hekkelen, maar vanwege de regen hebben ze een maand uitstel gekregen van Wetterskip Fryslân. ,,We zetten in deze tijd van het jaar rupsbanden in en zo komen we nog een heel eind”, zegt Hendrik Jan Ferwerda van het gelijknamige loonbedrijf uit Holwert.
De veehouderij kan normaal gesproken een beetje drassigheid een stuk beter verdragen, maar sommige melkveehouders missen vooralsnog hun laatste snee gras. ,,Die halen we meestal begin oktober van het land, maar omdat het sindsdien regent, is dat niet overal gelukt”, zegt loonwerker Ronald Bos uit Hoornsterzwaag. De kans dat het gras er dit jaar nog een keer afgaat wordt met de druilerige vooruitzichten steeds kleiner.
Bron: Leeuwarder Courant
Sponsoren
Website door: 